شرکت آب منطقه‌ای تهران با اخذ مجوز اجرای طرح «سامانه مهار نشت آب سد لار» در حال انتقال آب مازندران به تهران می باشد که ضرورت اتحاد نمایندگان مازندران برای جلوگیری از یک فاجعه زیست محیطی احساس میگردد.

کرات آملی،بهانه‌ای که سبب انتقال آب هراز به لار شده این است که آنها می‌گویند سد لار دچار شکاف و یا روزنه‌ای شده که بخشی از آب آن نشت کرده و وارد هراز می‌شود، بنابراین می‌خواهند در پایین‌دست سرشاخه هراز سد احداث کنند و آب شیرکلارود و لاسم‌رود را به لار برگردانند! و یک تونل انتقال آب نیز از سمت تهران احداث کنند.

برای این منظور، نشست‌های مختلفی برگزار شد، شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران سکوت اختیار کرده و اداره‌کل حفاظت محیط زیست مازندران شدیداً مخالف است و نظر خود را به‌صورت کتبی به سازمان مرکزی اعلام کرده است.

انتقال آب بین حوضه‌ای در کشور اگر چه یکی از موضوعات پربحث یکی دو دهه اخیر بوده ، ولی در چند سال گذشته به دلیل تنش‌های آبی در مناطق مختلف، اعتراض‌ها به این اقدام بیشتر شده است. از نگاه بسیاری از کارشناسان خشک شدن تالاب‌ها و رودخانه‌های مهم کشور نتیجه انتقال‌های حساب نشده و سدسازی‌های پرتعداد بوده است.

 این موضوع حتی در نوار پرباران شمالی کشور نیز مشکلاتی را طی سال‌های اخیر ایجاد کرد و برخی تصمیم‌های مرتبط با این موضوع مانند بحث انتقال آب دریای خزر به کویر سمنان، تنش‌های اجتماعی را به همراه داشت که آخرین مورد آن نیز ساخت سد فینسک روی یکی از سرشاخه‌های رود تجن بوده است.

پروژه خوزستان سازی مازندران در حالی در دست اجراست که پس از سمنان ، تهران نیز در صدد انتقال آب مازندران به تهران برآمده است ، اما نمایندگان مازندران در مجلس همچنان در سکوت مطلق به سر می برند. چرا در حالی که از یکسو استان سمنان با احداث سدهای کسیلیان، چاشم، فینسک و اجرای طرح شیرین سازی و انتقال آب کاسپین ، به آب مازندران چشم دوخته و از سوی دیگر استان تهران نیز با انتقال آب از سرشاخه‌های هراز به جان منابع آبی البرز شمالی در مازندران افتاده‌ است ؛ نمایندگان مازندران در مجلس سکوت کرده اند و از منافع عمومی شهروندان مازندرانی دفاع نمی کنند ؟!

پیگیری برای اجرای این پروژه از سال‌ها پیش در حال انجام بود که اکنون به نتیجه رسیده و حتی پیمانکار اجرای طرح نیز انتخاب شده است. تا جایی که شرکت آب‌منطقه‌ای تهران اخیرا با توجه به قرار داشتن بخشی از تونل انتقال آب این پروژه در مرزهای مازندران در نامه‌ای به اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران خواسته تا با عوامل اجرایی پروژه برای انجام حفاری‌های مورد نیاز همکاری‌های لازم را انجام دهد.

در نامه‌ای که شرکت آب‌ منطقه‌ای تهران روز ۲۸ تیر به اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران نوشته، آمده است:

«با توجه به رشد روزافزون جمعیت تهران و شهرها و شهرک‌های اطراف آن و در نتیجه افزایش تقاضا برای آب شرب به منظور ایجاد امکان انتقال حق‌آبه مصوب آب شرب، اجرای پروژه مهار آب نشتی سد لار در دستور کار این شرکت قرار گرفته است. این سامانه مشتمل بر سازه آبگیر در محدوده پلور و تونلی به طول حدود ۲۸ کیلومتر در دو قطعه می‌باشد که بخشی از قطعه دوم تونل در محدوده استحفاظی آن اداره کل واقع گردیده است. عملیات اجرایی توسط قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا-مؤسسه فاطر در دست انجام می‌باشد. از این رو ضمن ارسال مجوز زیست‌محیطی طرح مذکور به شماره ۴۸۳۲۵/۳۰۰/۹۹ مورخ ۲۳/۱۲/۱۳۹۹ سازمان حفاظت محیط زیست و با عنایت به لزوم تسریع در روند تکمیل مطالعات پروژه و این که تعدادی از گمانه‌های ژئوتکنیک موضوع اجرای پروژه در محدوده استحفاظی آن اداره کل می‌باشد، خواهشمند است دستور فرمایید همکاری لازم با عوامل پروژه جهت انجام حفاری‌های مربوطه صورت پذیرد.»

موضوع مهم دیگری که در مورد این پروژه می‌توان مطرح کرد، قرار داشتن آن در بالادست پروژه بزرگ سد ۶۵۰ میلیون متر مکعبی هراز است. به اعتقاد کارشناسان ساختن یک بند انحرافی چند کیلومتر بالاتر از سد بزرگ در حال ساخت هراز که قرار است مدیریت منابع آبی دشت بزرگ هراز را انجام دهد اقدامی غیرفنی است که ساخت سد هراز با صدها میلیارد تومان اعتبار را زیر سئوال می‌برد.

فراموش نکنیم که سد لار با هدف تأمین آب آشامیدنی تهران و تنظیم آب کشاورزی دشت استان مازندران ساخته شده است اما سهم مازندران از این سد هنوز به‌درستی مشخص نیست.

مازندران از سد لار ۱۰ متر مکعب در ثانیه حق‌آبه دارد که لازم است با توجه وضعیت تنش آبی در شالیزارهای استان از آن استفاده کند.» در واقع بر اساس این اظهارات، حق‌آبه قانونی مازندران از سد لار تا کنون نیز ادا نمی‌شد و حالا با اجرای پروژه مهار نشت سد لار، همان مقدار آبی که از این سد به طور طبیعی به سمت دشت هراز جاری می‌شد نیز از مازندران گرفته می‌شود.

لازم به ذکر ومهم این که کشاورزان دشت هراز واقع در شهرستان‌های آمل، بابل، محمودآباد و فریدونکنار که آب مورد نیازشان از رود مهم و بزرگ هراز تامین می‌شود، امسال به دلیل کاهش محسوس روان‌آب، پمپ‌های آب چاه‌های کشاورزی را روشن کردند تا در حساس‌ترین مرحله از رشد گیاه برنج دچار مشکل نشوند و اگر بارندگی‌های تابستانی رقم نمی‌خورد، تا کنون با مشکلات جدی مواجه می‌شدند.

آنچه که باید به صورت دقیق مورد موشکافی قرار گیرد این مطلب می باشد که انجام این پروژه منجر به بروز مشکلاتی در دشت هراز که یکی از مناطق مهم در تامین امنیت غذایی کشور است، می‌شود.

حال با توجه به موارد مورد اشاره در بالاهمه نمایندگان مازندران در مجلس  باید با اتحاد در کنارهم قرار گرفته وبتوانند با بهره گیری هرچه جدی و گسترده از مشارکت ظرفیت های سرمایه های اجتماعی ،صنوف مختلف  ، اتحادیه ها ، دانشگاه ، اصحاب رسانه به ویژه تشکل‌های مردم نهاد استان و برخورداری از حمایت آنان ، چنان قدرتمند عمل کنند که در مسیر مطالبه گری و تسهیلگری درست ؛ مجلس و دولت را متقاعد کنندپروژه های غم انگیزی چون انتقال آب سد لار آمل به تهران که تبدیل به کابوسی برای مردم مازندران به ویژه آمل و محمودآباد و دیگر شهرهایی که از آب هراز استفاده می کنند شده است با نگاه عمیق تر و کارشناسی تر نگریسته شود.