کرات آملی،در مبحث نخبگری بدنبال تیپولو ژی نخبگان (الیتها ) که آغازش در نظریه های افلاطون و ماکیاول دیده شد ودر سنه هفدهم بصورت رسمی چهره نمود نیستیم که نخبه ( Elite)از واژه Eligereبه معنی انتخاب ویا انتخاب کردن معنی می شودوآن گروهی از انسانها که در جامعه جایگاه رفیع دارندذاتا دارای امتیاز و هوش جسمانی وروانیند اطلاق می شوداینان به نظر “ویلفرد”افرادی هستند که برجستگی خاص و خصا ئص بارزهمچون هوش و ذکاوت ومهارت وصلاحیت بر خور دارندودرزندگی توام با رقابت های مداوم نمره بسیار بالایی دارند.
نخبگان در قالب وزیر وسناتورو نماینده پارلمان و وریئس دادگستری و فر مانده نظامی وسر هنگ وامثالهم در جامعه ظاهر می شوند.
مرکز ثقل بحث در باره الیت والیتیسم (ALITISM)ساختار وظیفه وعملکرد نخبگان سیاسی است ،قدرت آنها در یک نظام اجتماعی دمکر اتیک مبتنی بر قانون اساسی به عنوان اشتقاقی از حاکمیت و استقلال ملی تو جیه و تعریف می شود ؛ماکیاول الیت را به مفهوم گروه حاکمه ای معنی می کند که اراده ومر دانگی لازم را برای پاسداری از مبانی خود آشکار می سازند؛انان که بخش عمده را بدست می آورند الیت هستند و بقیه توده مردمی را تشکیل می دهند.(بشریه 1386،67)
“هانیگتون “فرآیند نقش نخبگان را روشنتر بیان می کند ومتذکر می شود تجربه های تاریخی نشان می دهد ترقی و تعالی ویاسقوط و فر و پاشی هر مملکتی به نقش نخبگان سیاسی وابسته است واندیشه وتفکر آنها در اجرای برنامه های سیاسی واجتماعی در چگونگی تحقق خواست مردم موثر است.
نخبه گری آنقد راهمیت دارد که برخی اندیشمندان خواسته و یاناخواسته مکتب نخبه گری را بوجود آوردند.
“پارتو” نخبگان را به دو گروه شیران که با توسل به قوه قهریه حاکمیت را اداره می کنند و دیگر رو بهان که تلاش می کنند از طریق بدست آوردن رضایت توده ها بر آنان فرمانروایی کنند وبر نفوذ در حوزه اجتماع استمرار بخشند تقسیم می کند همو نخبگی رالزوما”مورثی نمی داند زیرا همه فرزندان ویژگیهای ممتاز والدین را به ارث نمی برند.
نخبه گری ،باور و یا گرایشی است که در آن برخی افراد دارای ویژگیهای سر آمدی هستند و از تخصص و مهارت و هوش و ثروت فراوان بر خوردارند و نفوذ اجتماعی خارق العاده ای دارند که آنان را تا جایگاه رهبری سوق می دهد.
“ویلفرد” انسان نخبه را شخصیتی می داند که ذاتا دارای امتیازات هوش و جسمانی وروانی است که اورا بردیگران برتری می دهد.
لازم به ذکر است در مباحث من نخبه ستیزی رخ نداده است ودر نفی نخبگری سخن نرفته است بلکه نخبگان را عامل اصلی در تغیرات و تحولات اقتصادی و اجتماعی می دانم که می توانند نهضت بپا کنند ونیز حرکتهای انقلابی را بوجود آورند و رهبری کنند.
نخبگان ازمهارت و هوش و ثر وت وآموزش و و تجربه و تخصص بالا برخور دارند و اثر بخشی آنان یا اقتدار شان بر دیگران بیشتر است و نظرات این افراد در کل با احتمال یشتری بسود جامعه است و توده ها برای رهایی از رنجها بدانها کشش دارند بطوریکه “ماهاتما گاندی “با اتکال به توده هااز هند مستعمره انگلیس کشور مستقل ودر حال تو سعه (برخی اقتصا دانان آنرا توسعه یافته قلمداد می کنند )و” ماهاتیر محمد”از مردمی که چون حیوانات در جنگلها و برسر شاخه های در ختان زندگی می کر ده اند ملتی ساخت که امروز پهلو به پهلو غرب می زند و خود را همتراز آنها می داند .
امروزانتظاراتی که از نخبگان وطنی می رود که تخصّصات وتوانائیها خودرا مصروف ملت ایران کنند اینان با این آب خاک بزرگ شده اند وجود شان با ایرانیت عجین شده است بر تحصیل کر ده های ماست که به آغوش مام وطن بر گر دند و به ساختن این ویرانه مشوّش به پر دازندنه گریز پایی اختیار کنند و راحت طلب پیشه نمایند که رفاه و آسایش خویش را بر خلاف “ماها تیر محمد ” و “ماهاتما “گاندی بر همه چیز تر جیح دهند ما با نخبگی مخالف نیستم اصلا نخبگی یک صفت و بر تری وجودی است که خداوند به برخی از انسانها اعطاء کر ده است که با بر خورداری از آموزش مطلوب و دانشگاهی اقتدار سیاسی و اقتصادی پیدا کنند و ذو فنون و متخصص گردند ؛حرف ما اینست که چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است مردمی که امکانات تحصیل و تحقیق فرزندانشان را با تعب فراوان مهیا کر ده اند وبرای تربیت و اعتلایشان هزینه ملی متحمل شده اندانتظار دارند که امروزکه میهن شان با انواع اعو جا جات سیاسی و بحرانهای زیستی و کم آبی و نارسایی درتعاملات بین المللی روبرو هستند فرزندانشان به یاری شان بشتابند و این تمام حرف وانتظارماست شاید مدعی شد که اینان ابزار لازم را ندارند باید گفت این لوازمات و سر مایه های اقتصادی و تکنولو ری مدرن همین نخبگان ابزار مند خواهند ساخت و روزی می رسد که ایران هم به همت جمعی شانه به شانه غرب زند و در جهان بدرخشد ان شا ئ الله .

*خاک ره آن سفر کر ده بیارید ++تاچشم جهان بین کنمش جای اقامت
آمل-دبیر صلواتی