رانندگی با وجدان بیدار ما انسان‌ها سروکار دارد؛ اگر با وجدان رانندگی نماییم، بسیاری از مشکلات رانندگی کشورمان قطعاً حل خواهد شد.

سعید صادقلو – تحلیلگر مسائل شهری و عضو انجمن ژئوپلیتیک ایران، در یادداشت پیش رو آورده است: توجه به حق‌الناس و فکر کردن در مورد آن می‌تواند بسیاری از مشکلات رانندگی را حل نماید، ولی فقط نیاز به فرهنگ‌سازی دارد که ما در مورد اقداماتمان به‌خوبی فکر کنیم و سپس عمل نماییم.

چند زمانی است که به‌طور ویژه به خیابان‌های شهر به‌عنوان نمونۀ موردی درزمینهٔ احترام به قانون و حقوق مردم توجه کرده‌ام. فرهنگ رانندگی ما هنوز فاصلۀ بسیار زیادی با شرایط مطلوب جهانی دارد و فرهنگ‌سازی در آن، نیاز مبرم امروز است که باید توسط رسانه‌های دیداری و شنیداری به‌طورجدی تری دنبال شود. رانندگی به‌عنوان یکی از کنش‌های ما انسان‌ها، آداب و حقوقی دارد که رعایت آن‌ها از موجب شهروندان، نه‌تنها احترام به قانون و هنجارهای اجتماعی، بلکه احترام به وجدان و انسانیت خواهد بود. چراکه قوانین راهنمایی و رانندگی بر خواسته از عدالت و وجدان بیدار انسانی هستند. در خصوص فرهنگ رانندگی، سؤالاتی برای من به وجود آمد و تک‌تکشان به‌طور مستقیم مرتبط با حق‌الناس است به شرح زیر است:

1- خطوط معابر: برخی از رانندگان ما، خطوط خیابان‌ها و بزرگراه‌ها را اصلاً به‌حساب نمی‌آورند و بعضاً در مورد کارکرد آن بی‌خبر هستند، کم پیش نیامده است که در ترافیک بوده‌ایم و دیده‌ایم که باوجوداینکه خیابان سه ردیف خط گذر دارد، اما 5 ردیف خودرو در خیابان هستند. در این‌گونه موارد سؤال اصلی این است که آیا اندیشیده‌ایم که برای کشیدن آن خطوط از بیت‌المال هزینه گشته است و آن خطوط صرفاً برای قشنگی نیست و قطعاً کارکرد دارد. پس باید به کارکرد این خطوط در ایجاد نظم و امنیت بیشتر در رانندگی توجه کنیم و حداقل کار این است که از بین خطوط برانیم.

2- سرعت مجاز در معابر: باید به‌سرعت مجاز در معابر اهمیت بدهیم و قرار نیست که سرعت سایر رانندگان، هر طور که دلخواه ما است، باشد. بسیار دیده‌ام که رانندۀ خودروی جلویی، با سرعت مطمئنه و قانونی درحرکت بوده است و خودروی پشت‌سری با بوق زدن، چراغ زدن و بعضاً حرف‌های دور از ادب، دستور داده است که خودروی جلویی سرعتش را بیشتر کند یا کنار بزند تا ایشان رد شوند! خب این دقیقاً حق‌الناس است، ما حق نداریم در کار قانونی سایر افراد دخالت کنیم و اقداماتشان را مطابق میلمان ساماندهی کنیم.

یا به‌عنوان مثالی دیگر، در بزرگراه‌های شهری که معمولاً نهایت سرعت مجاز 80 کیلومتر در ساعت است، اگر راننده‌ای در خط سرعت باشد و با نهایت سرعت که طبق قانون 80 است برود، به‌احتمال 95 درصد، خودروهای پشت‌سری به انحای گوناگون به او اخطار خواهند داد که کنار بکشد تا آن‌ها رد شوند، خب این هم حق‌الناس است و بازهم ما حق نداریم راننده‌ای که به‌طور قانونی در حال رانندگی است و دارد کارش را انجام می‌دهد، مجبور به کاری کنیم که دلمان می‌خواهد و غیرقانونی است. این مثال در خصوص سایر شریان‌های ارتباطی نیز صادق است.

3- همۀ خودروها در حقوق و قانون برابر هستند: بسیار پیش‌آمده است که خودروهای گران‌قیمت و مدل‌بالا، احساس می‌کنند که چون گران و معمولاً برای قشر پردرآمد هستند، حق‌دارند که به خودروهای مدل‌پایین تر زور بگویند؛ مثلاً دیده‌شده است که خودروهای مدل‌بالا، با بوق و چراغ به خودروی جلویی اخطار داده‌اند که به کنار برود تا آن‌ها رد شوند. آیا این تضییع حق‌الناس نیست؟ یا اینکه در تقاطع‌ها برخی فکر می‌کنند اگر ماشینشان گران‌تر است، پس حق تقدم هم با ایشان است! شاید بتوان در این مورد از لفظ «خودروهای ژن خوب» استفاده کرد.

این‌ها تنها سه مورد از دریای عظیم عدم توجه به حق‌الناس در رانندگی ما است. موارد دیگری نیز می‌توانید به این سه پاراگراف اضافه نمایید. توجه به حق‌الناس و فکر کردن در مورد آن می‌تواند بسیاری از مشکلات رانندگی را حل نماید، ولی فقط نیاز به فرهنگ‌سازی دارد که ما در مورد اقداماتمان به‌خوبی فکر کنیم و سپس عمل نماییم. رانندگی با وجدان بیدار ما انسان‌ها سروکار دارد. اگر با وجدان رانندگی نماییم، بسیاری از مشکلات رانندگی کشورمان قطعاً حل خواهد شد.