مطهری در کتاب حماسه حسینی چهار اشتباه رایج در روایت وقایع عاشورا را مذکر می‌شود و آنها را که پایه و اساس روایی و نقلی در تاریخ ندارند گوشزد می‌کند.

استاد مرتضی مطهری در جلد اول کتاب حماسه حسینی چهار اشتباه رایج در روایت وقایع عاشورا را مذکر می‌شود و این باورهای همه‌گیر که پایه و اساس روایی و نقلی در تاریخ ندارند، گوشزد می‌کند.

این چهار اشتباه که در اثر استاد مطهری آمده، به شرح زیر است:

اشتباه اول: اوج عزاداری امام حسین ده روز اول ماه محرم‌الحرام است. بین سخنرانان و مداحان، مشهور است که هر شب را به یکی از شهدای کربلا اختصاص دهند؛ مثلاً شب سوم برای حضرت رقیه و تاسوعا را نیز به حضرت عباس (ع) اختصاص می‌دهند. همین قرارداد بین مداحان و منبری‌ها باعث شده است که عده‌ای گمان کنند حضرت ابوالفضل (ع) در روز تاسوعا به شهادت رسیده است.

اما حقیقت این است که تمام شهدای کربلا در روز عاشورا به شهادت رسیده‌اند و حضرات ابوالفضل، علی‌اکبر و همه قبل از امام حسین (ع) و در روز عاشورا در پیکار با سپاه عمر سعد کشته‌شده‌اند.

اشتباه دوم: باور عمومی این است که حضرت حسین بن علی (ع) و اهل‌بیت و اصحابش سه شبانه‌روز آب ننوشیدند و سپس تشنه‌کام به مقابله با دشمن رفته‌اند؛ اما حقیقت این است که عمر سعد سه روز قبل از عاشورا عمروبن حجاج را با پانصد سوار فرستاد تا کنار شریعه فرود آیند و میان یاران حسین و آب فاصله‌اندازند؛ اما این به این معنی نیست که هیچ ذخیره آبی در خیمه‌ها نبوده است.

در کتاب ارشاد نوشته شیخ مفید آمده است: «در شب عاشورا زینب… دست بر گریبان برده…و بی‌هوش بر زمین افتاد. حسین (ع) برخاسته آب بر روی خواهر پاشید و…» این نقل معتبر نشان می‌دهد که تا شب عاشورا هنوز آب در خیمه‌ها بوده واصل تشنه‌کامی به‌روز عاشورا، گرمی هوا و شدت مبارزه مربوط است.

شیخ عباس قمی در منتهی الامال می‌گوید: «شب عاشورا امام حسین (ع)، حضرت علی‌اکبر (ع) را با سی سوار و بیست پیاده فرستاد که چند مشک آب آورند و اهل‌بیت و اصحاب خود را فرمود که از این آب بیاشامید، آخر توشه شماست و وضو بسازید و غسل کنید.»

اشتباه سوم: یکی از معروف‌ترین تحریف‌ها ماجرای حضرت لیلی مادر حضرت علی‌اکبر (ع) است و چه روضه‌ها که در این زمینه خوانده نمی‌شود؛ در روضه‌ها ذکر می‌شود که حضرت علی‌اکبر قبل از رفتن به میدان با مادرش چه نجواهایی می‌کرد، یا اینکه حضرت لیلی در خیمه‌ها رفته و در آنجا دعا کرده که خداوند حضرت علی‌اکبر را سالم برگرداند که متأسفانه این موضوع محور بعضی تعزیه‌ها نیز شده است.

اما حقیقت این است که اصلاً لیلایی در کربلا نبوده است؛ البته لیلی مادر حضرت علی‌اکبر (ع) هست؛ اما حتی یک مورخ هم به حضور آن حضرت در کربلا و روز عاشورا گواهی نمی‌دهد.

اشتباه چهارم: مطلب بعدی مربوط به حضرت علی‌اکبر (ع) این است که آن حضرت قبل از رفتن به معرکه جنگ از پدر رخصت خواست و آن حضرت اذن میدان نداده‌اند و مثلاً فرموده‌اند که تو هنوز جوانی و حیف است که از دست بروی و چه اشعار و تعزیه‌ها که پیرامون آن نساخته‌ایم؛ اما حقیقت این است که تمام مورخین نوشته‌اند، هر کس از امام حسین (ع) اذن میدان می‌خواست، اگر می‌شد حضرت برایشان عذری می‌آورد ولی در مورد جناب علی‌اکبر گفته‌اند: «فاستأذن اباه، فأذن له» یعنی تا اجازه خواست گفت برو.